mapPapowo Toruńskie
Łysomice
mapMsze Święte
ndz. i św. Papowo Tor.: 7:30, 12:00, 18:00, Łysomice: 9:00, 10:30
Lut 1, 2015 Napisał 

TAJEMNICZY ZEGAR NA WIEŻY KOŚCIELNEJ

 

 

 

W Środę 28 października 2015 r. gościliśmy konserwatorów - zegarmistrzów z Poznania, którzy ku naszemu zdziwieniu uświadomili nas, że na naszej wieży mamy niezwykle cenny zabytek w postaci zegara wieżowego Johanna Mannhardta z 1907 roku, który jest jedynym takim mechanizmem w Polsce i dość rzadkim okazem w Europie i świecie. Ze wstępnej ekspertyzy wynika, że zegar przestał działać zaraz po wojnie, jest częściowo zdekompletowany, szacunkowa kwota renowacji zegara kształtuje się w okolicach 50 000,00 zł. Ze względu na unikalność tego zegara będziemy starali się przywrócić go do życia, tak aby w przyszłości mógł wyznaczać nam czas, wpisywać się, jak przed wielu laty w nasze codzienne życie, a dla gości i turystów zachwycać swoim pięknem i geniuszem działania. W związku z tym rozpoczynamy poszukiwania środków na naprawę i konserwację naszego zegara Mannhardta.

Kilka słów o twórcy: Johann Mannhardt i jego fabryka

Johann Mannhardt urodził się 31. września 1798 roku w miasteczku Tegernsee, mieszczącego się nad jeziorem Tegern, obecnie w kraju związkowym Wolne Państwo Bawaria (Freistaat Bayern). Region ten słynie z uzdrowisk i górskich krajobrazów. Początkowo pracował jako pasterz, kształcąc się jednocześnie w zawodach technicznych. Johann Mannhardt był bowiem nie tylko konstruktorem zegarmistrzowskim, ale i wynalazcą. Pracował on nad udoskonalaniem materiałów budowlanych, młynów, pras, tokarek, a nawet gilotyn. Brał udział w projektowaniu elementów do Starej Pinakoteki – monachijskiego muzeum sztuki. W 1826 roku skonstruował swój pierwszy zegar wieżowy dla wieży kościoła w Egern w Bawarii.

Największe jednak osiągnięcia Johann Mannhardt zyskał w dziedzinie zegarmistrzostwa. W tej dziedzinie był bowiem wynalazcą dwóch wychwytów, zwanych: wychwytnożycowy typu Mannhardta i wychwyt Manhardta.

Po wielu pracach i zdobywaniu doświadczenia, w 1844 roku Johann Mannhardt realizuje decyzję o utworzeniu własnej fabryki pod nazwą „Królewska Fabryka Zegarów Wieżowych w Monachium” (Königlich Bayerische Hof-Thurmuhren-Fabrik Johann Mannhardt in München). Pod tą nazwą działała ona do 1928 roku, kiedy to przejęła ją firma Philipa Hörza z Ulm (Philip Ulmer Turmuhrenfabrik). Produkty Mannhardta możemy spotkać w najbardziej wyszukanych gmachach Niemczech (Katedra w Kolonii, Ratusz w Erfurcie, niegdyś także katedra w Monachium). Zegary Johanna Mannhardta oznaczały się niezwykle wysoką jakością wykonania, a także niekiedy także wyszukaną finezją artystyczną. Ze względu na stosowanie wynalezionej przez siebie odmiany wychwytu nożycowego (palety zamontowane bezpośrednio na pręcie wahadła, a nie przy kotwicy) bądź w ogóle skomplikowanego wychwytu wolnego Mannhardta, zegary te oznaczały się bardzo wysoką dokładnością. 

Zegary Johanna Mannhardta były "najwyższą półką" na zegarmistrzowskim rynku niemieckim zegarów wieżowych w II połowie XIX wieku oraz przez I wojną światową. 

Dotychczas jedynym znalezionym zegarem Johanna Mannhardta w Polsce jest zegar na wieży kościoła w Papowie Toruńskim. Egzemplarz tej samej konstrukcji, jak zegar na wieży kościoła w Papowie Toruńskim, znaleźć można w "Muzeum Bawarskim". 

Johann Mannhardt zmarł 25. września 1878 roku w Monachium i tam został pochowany na Starym Cmentarzu Południowym (Alert Südfriedhof), dziś już nieczynnym. Zakład po śmierci prowadzili dalej jego współpracownicy, utrzymując do samego końca wysoką jakość wykonania.

 

 

5241 Ostatnio zmieniany poniedziałek, 07 marzec 2016 13:25